OLIMPIJSKA ČESMA - SUBOTICA - Olympic drinking fountain

Spomen česma osvajačima olimpijskih medalja

    Na centralnom šetalištu na Radijalcu, 29.07.2008. god., otkrivena je spomen česma subotičkim sportistima, osvajačima medalja na olimpijskim igrama u prethodnom periodu. U znak sećanja i zahvalnosti prema njima česmu je gradu poklonila porodica Bardić i udruženje građana "Zagrad".

    Po rečima donatora Miodraga Mije Badrića na ideju za ovu česmu su došli razmišljajući o vodi kao izvoru energije vezali to za olimpiske igre i osvajanje neke od olimpijskih medalja, kritrijum za dobijanje statusa i spomen ploče na česmi je bio : ko je rođeni Subotičanin ili da je u vreme osvajanja olimpijske medalje bio član nekog Subotičkog kluba.

    Pored mnogih sportskih radnika i bivših sportista iz Subotice na svečanoj ceremoniji su bili i tadašnji predsednik Olimpijskog komiteta Srbije Ivan Ćurković kao i generalni sekretar Predrag Manojlović. Česmu su svečano otkrili Ivan Ćurković i Đula Mešter - olimpijski odbojkaš sa dve medalje, rodom iz Subotice.

Subotičani, osvajači olimpijskih medalja su :

1.    JOŠKA TAKAČ - fudbal - SREBRNA (London, 1948.)

2.    OGNJANOV TIHOMIR - fudbal - SREBRO (Helsinki, 1952.),

3.    MARAVIĆ DUŠAN - fudbal - ZLATNA (Rim, 1960.),

4.    PETKOVIĆ MOMIR - rvanje - ZLATNA (Montreal, 1976.),

5.    REFIK MEMIŠEVIĆ - rvanje - SREBRO (Los Anđeles, 1984.),

6.    ELEONORA WILD ĐOKOVIĆ - košarka - SREBRNA (Seul, 1988.),

7.    MEŠTER ĐULA - odbojka – BRONZANA ( Atlanta , 1996.)

8.    MEŠTER ĐULA - odbojka - ZLATNA (Sidnej, 2000.)

9.    BOJANA RADULOVIĆ - rukomet - SREBRNA (Sidnej, 2000.)

10. DAVOR ŠTEFANEK – rvenje - ZLATNA (Rio De Žaneiro 2016)

11. NIKOLA KALINIĆ – košarka – SREBRNA (Rio De Žaneiro 2016)

JOŠKA TAKAČ - fudbal - SREBRNA (London, 1948.)

Leva polutka Spartaka i Crvene zvezde iz pedesetih i jedan od najboljih jugoslovenskih ali i evropskih organizatora igre tog vremena. Možda preterana tvrdnja za nekog ko nikada nije obukao dres reprezentacije, ali sa njom se slažu gotovo svi fudbalski istoričari tog vremena. Imao je tu nesreću da igra u isto vreme i na istoj poziciji kao i Stjepan Bobek, u to vreme jedan od najboljih fudbalera sveta. Koliko je Joško Takač bio vekliki igrač, posvedočiće jedna istinita anegdota. Kada se uoči jedne reprezentativne utakmice Stjepan Bobek požalio na povredu, tadašnji kapiten plavih i Bobekov klupski drug Meho Brozović predložio je da ga zameni Joško Takač, Kada je to čuo, veliki Štef se zamislio za svoju poziciju u nacionalnom timu, stisnuo zube i ipak istrčao na teren.

OGNJANOV TIHOMIR - fudbal - SREBRO (Helsinki, 1952.)

Tihomir “Bata“ Ognjanov, nekadašnji slavni fudbaler Crvene zvezde i član čuvene olimpijske reprezentacije Jugoslavije, rođen je 2. marta 1927. godine u Subotici. U crveno-belom dresu nastupao je od 1949. do 1953. godine.
Ognjanov je za Zvezdu odigrao 88 zvaničnih utakmica i postigao 29 golova. Učestvovao je u osvajanju dve šampionske titule 1951. i 1953. godine, kao i dva Kupa 1949. i 1950. godine.
Karijeru je počeo u petlićima ŽAK-a u rodnom gradu, a nastavio u Radničkom iz Subotice. Pre dolaska u Zvezdu nastupao je i za još dva subotička kluba, Bačku i Spartak.
U Zvezdinom dresu je igrao od 25. avgusta 1949. do 24. maja 1953. godine. Zabeležio je ukupno 181 utakmicu i postigao 73 gola, mada je po njegovoj ličnoj evidenciji sakupio 196 mečeva. Igrao je uglavnom na poziciji desnog krila, a bio je i centarfor. Isticao se kao odličan dribler, asistent i dobar strelac. Još pre Drugog svetskog rata ljubimac Ognjanova bio je golman SK Jugoslavije LJubomir Lovrić, koji je kasnije nastupao za Zvezdu. Ognjanov je zbog njega odlučio da zaigra za crveno-bele. Prvi trofej osvojio je nekoliko meseci po dolasku u klub, kada je u finalu Kupa protiv ekipe Naša Krila iz Zemuna postigao jedan gol u pobedi od 3:2. Novi uspeh u Kupu usledio je 1950. godine. Zvezda je u polufinalu izbacila Partizan sa 1:0 golom Ognjanova u 48. minutu. Crveno-beli su u finalu protiv Dinama iz Zagreba do trofeja stigli posle dve utakmice (1:1 i 3:0). Na oba meča Ognjanov se po jednom upisao u strelce.

MARAVIĆ DUŠAN - fudbal - ZLATNA (Rim, 1960.)

Rođen u Francuskoj , dok je njegov otac radio u Injouk-Genissiat , malom selu blizu švajcarske granice. Posle Drugog svetskog rata njegova porodica se preselila u Jugoslaviju , naselila se u Bajmok , selo blizu Subotice . Njegovi prvi fudbalski koraci odveli su se u lokalnom klubu Radnički Bajmok kada je Maravić imao šest godina, deset godina kasnije priključio se u poznatiji Spartak Subotica . Godine 1958, stariji od 19 godina postao je član jugoslovenskih giganta Crvena Zvezda . Za šest godina sa Crvenom zvezdom, Maravić se pojavio na 232 zvanične utakmice, postigao je 82 gola. Napadni vezni igrač takođe je član reprezentacije Jugoslavije u 7 slučajeva i postigao 3 gola. Zahvaljujući članu tima za zlatnu olimpijsku medalju, bio mu je dozvoljeno da ide u inostranstvo pre nacionalne granice od 28 godina. Stoga je postao član Trka Pariza od 25 godina. Igrao je za "Pingvine" do 1969. godine, kada se ubrzo preselio u OFK Beograd , a zatim pređite u venecuelansku Deportivo Italiju . 
Posle penzionisanja kao igrač, proveo je neko vreme treniranje i takođe radio u administraciji saveza nacionalne fudbalske unije, što ga je dovelo do toga da postane zaposlen u UEFA i FIFA kao međunarodni instruktor i delegat. Bio je nominovan da se kandiduje za predsednika FIFA .
Tečno govori: francuski , engleski , španski i talijanski jezik. Paralelno sa svojom sportskom karijerom, Maravić je nastavio studije i završio Ekonomski fakultet u Beogradu .

PETKOVIĆ MOMIR - rvanje - ZLATNA (Montreal, 1976.)

Momir Petković rođen je 27.01.1953 u Subotici. Rvanjem je počeo da se bavi sa šest godina, najviše zahvaljujući svom ujaku, takođe bivšem reprezentativcu u rvanju. Svoju takmičarsku karijeru u grčko-rimskom stilu obogatio je brojnim medaljama, sa najvećih takmičenja.Osvajač je mnogih najviših sportskih trofeja i priznanja. Svetski vicešampion 1978, 1979, 1981. I bronzanu medalju na svetskom prvenstvu 1977 u Geteborgu. Dok na olimpijadi održanoj 1984 ima četvrto mesto , a najveći uspeh mu je zlatna medalja sa Olimpijskih Igara 1976 u Montrealu.
Godine 1986 seli se u Sjedinjene Američke Države, gde ga vrlo brzo biraju za selektora Američke reprezentacije,gde je i danas. O tome koliki je čovek van strunjače i da nije zaboravio svoju zemlju, pokazao je 2001 godine, kada je u humanitarnoj akciji prikupio 15000 dolara. Taj novac prosledio je Rvačkom savezu Srbije za razvoj rvanja.

REFIK MEMIŠEVIĆ - rvanje - SREBRO (Los Anđeles, 1984.)

Refik Memišević (rođen 14. maja 1956. u Bačkom Novom Selu - 5. januar 2004, Subotica), je bio jugoslovenski rvač, višestruki državni prvak i reprezentativac u rvanju grčko-rimskim stilom, najviše u kategoriji do 100 kg. Rvanjem je počeo da se bavi sa 16 godina u novosadskoj „Vojvodini“, a od 1975. je bio član subotičkog „Spartaka“ (trener Sreten Damjanović), Prvu titulu osvojio je 1973. kada je postao omladinski prvak Jugoslavije, a 1976. postao je prvi put seniorski prvak Balkana. Prvu titulu seniorskog šampiona države osvojio je 1977. a prvu medalju na svetskim šampionatima (srebrnu) osvojio je iste godine na šampionatu u Geteborgu. Prvak sveta 1981. dva puta vicešampion sveta (1977. i 1982.), dva puta pobednik Mediteranskih igara i dva puta prvak Balkana.Na olimpijskim igrama učestvovao je 1980. godine u Moskvi i zauzeo četvrto mesto u teškoj kategoriji (100 kg) i 1984. u Los Anđelesu i osvojio srebrnu medalju u superteškoj kategoriji (130 kg). "Srebro" je osvojio posle diskvalifikacije Johansona (Švedska) zbog dopinga.U njegovu čast, danas u Subotici postoji kafana koji nosi njegov nadimak - Brale.

ELEONORA WILD ĐOKOVIĆ - košarka - SREBRNA (Seul, 1988.)

Eleonora Vild Đoković (rođena 9. juna 1969. godine u Bačkoj Topoli) je nekadašnja jugoslovenska i srpska košarkašica. Poznata je po igrama za reprezentaciju Jugoslavije ali i Crvene zvezde.

Košarkašku karijeru je započela u Spartaku iz Subotice. Igrala je dugi niz godina u Crvenoj zvezdi, a nakon toga i u nemačkoj ekipi Ašafenburg. Ipak najpoznatija je kao reprezentativka Jugoslavije u doba kada je reprezentacija imala velikih uspeha. Sa reprezentacijom osvojila je srebrnu medalju na Olimpijadi 1988. godine. Nakon toga osvaja još dva srebra na Svetskom i Evropskom prvenstvu.

Zbog osvojene medalje na Olimpijskim igrama od Srbije je dobila priznanje i nacionalnu penziju. Na spomen česmi u Subotici koja je namenjena svim osvajačima olimpijskih medlja iz Subotice, nalazi se i ime Eleonore Vild.

MEŠTER ĐULA - odbojka – BRONZANA ( Atlanta , 1996.)

Đula Mešter (mađ. Mester Gyula; Subotica, 3. april 1972) je bivši srpski odbojkaš, mađarskog porekla.

Odbojkašku karijeru je započeo u odbojkaškom klubu Spartak. Igrao je na poziciji srednjeg blokera. Sa odbojkaškom reprezentacijom Jugoslavije je osvojio zlatnu medalju na Olimpijskim igrama 2000. u Sidneju i bronzanu na Olimpijskim igrama 1996. u Atlanti. Sa reprezentacijom je još osvojio srebrnu medalju na Svetskom prvenstvu 1998. u Japanu i zlatnu medalju na Evropskom prvenstvu 2001. Ukupno je u dresu reprezentacije osvojio 12 medalja. Išao je u osnovnu školu 10. oktobar.

Bio je član Vojvodine, a sa uspehom je igrao u Italiji i Grčkoj.

BOJANA RADULOVIĆ - rukomet - SREBRNA (Sidnej, 2000.)

Bojana Radulović (23. mart 1973, Subotica, SFRJ) je bivša mađarska rukometašica, reprezentativka Jugoslavije i Mađarske, srpskog porekla. Član je Đer ETO iz Đera, Mađarska. Visoka je 1,79 m. Igrala je na poziciji desnog beka.

Bojana Radulović je svoju profesionalnu igračku karijeru započela u Somboru, zatim ubrzo prelazi u RK Radnički iz Beograda, gde iskazuje svoje velike mogućnosti i postaje poznata široj javnosti. Za vreme igranja u Radničkom dobija pozive da igra i za reprezentaciju Jugoslavije.

Iz Radničkog odlazi u Španiju gde nastupa za valensijski rukometni klub Mar Valensija. Posle kratkog boravka u Španiji, odlazi u Mađarsku gde potpisuje za Kaola SE, klub iz Zalaegersega.

U Zalaegersegu se ne zadržava puno već 1995. godine odlazi u Dunaujvaroš gde počinje da igra klub sa mnogo ambicija RK Dunafer.
Posle svetkog rukometnog prvenstva o 1999. godine, održanog u Danskoj i Norveškoj, Bojani, koja je do tada igrala za Jugoslaviju, se ukazala šansa da uzme mađarsko državljanstvo i da igra za Mađarsku. Za Jugoslovensku reprezentaciju je do tada odigrala 70 utakmica.
Prvu utakmicu za Mađarsku je odigrala 25. jula 2000. godine protiv Francuske.
Sa reprezentacijom Mađarske Bojana je na Olimpijskim igrama u Sidneju osvojila srebrnu medalju. Bila je jedna od najboljih igračica olimpijskog rukometnog turnira i izabrana je u Olstar tim, na poziciju najboljeg desnog pucača.
Posle olimpijskih igrara, Bojana je imala pauzu od godinu i po dana zbog povrede kolena i rođenja deteta. Posle ponovnog aktiviranja opet nastupa za mađarsku reprezentaciju, ovaj put na svetkom rukometnom prvenstvu 2003. godine održanom u Hrvatskoj. Na ovom prvenstvu Mađarska osvaja drugo mesto iza Francuske a Bojana osvaja titulu najboljeg strelca prvenstva sa postignutih 97 golova u 10 utakmica i opet je izabrana u Olstar tim prvenstva.
Bojana je još sa mađarskom reprezentacijom učestvovala na prvenstvu 2004. godine u Atini, gde je opet bila najbolji strelac prvenstva i takođe 2004. godine na evropskom prvenstvu održanom u Mađarskoj. Na prvenstvu u Mađarskoj Bojana Radulović je opet bila najbolji strelac prvenstva i sa reprezentacijom je opet osvojila medalju, ovaj put bronzanu.
Posle ovih uspeha i 69 nastupa za reprezentaciju Mađarske, Bojana je odlučila da se oprosti od reprezentacije.
Od jula 2006. godine igra za mađarski rukometni klub iz Đera Đer Audi ETO KČ (Győri Audi ETO KC).

DAVOR ŠTEFANEK – rvenje - ZLATNA (Rio De Žaneiro 2016)

 Davor Štefanek (Subotica, 12. septembar 1985) srpski je rvač i reprezentativac u rvanju grčko-rimskim stilom. Svetski je šampion iz 2014. godine i najbolji sportista Srbije iste godine po izboru dnevnog lista Sport.
Bio je član rvačkog kluba „Spartak“ Subotica, potom član „Proletera“ iz Zrenjanina, a onda se vratio u RK "Spartak". Učesnik je Olimpijskih igara u Atini, 2004. i Pekingu, 2008. godine, osvajač bronzane medalje na Svetskom prvenstvu u Las Vegasu 2015. godine i zlatne medalje na Olimpijskim igrama 2016. u Rio de Žaneiru.

Karijeru je počeo u rodnoj Subotici, a vrlo brzo su ga primetili stručnjaci. Bio je član Spartaka, potom Proletera iz Zrenjanina, a onda se vratio u Spartak. Borio se i za Partizan u Kupu evropskih šampiona, kada je osvojio najjače klupsko takmičenje na Starom kontinentu i proglašen za najboljeg takmičara

Osvajač je zlatne medalje na Svetskom juniorskom prvenstvu 2005. u Litvaniji i na Mediteranskim igrama 2009. godine u Peskari, Italija, kao i srebrne na Evropskom prvenstvu 2004. u Švedskoj i Gran-priju Mađarske, 2009. godine u Sombathelju. 2006. godine je proglašen za najboljeg rvača završnog turnira Kupa evropskih prvaka. Proglašen je i za sportistu godine Grada Subotice u kategoriji seniora, 2008. godine, kada je osvojio bronzanu medalju na Evropskom prvenstvu. Bronzom se okitio i 2012. godine na Evropskom prvenstvu u Beogradu. Na Svetskom prvenstvu 2014. osvojio je zlatnu medalju, prvu svoju medalju na Svetskim prvestvima, prvu medalju na Svetskim prvenstvima za Srbiju od 2007. i prvu zlatnu od 1981. godine. Sledeće godine osvojio je drugu medalju na Svetskim prvenstvima, bronzu u Las Vegasu. Godine 2009. kao član Partizana osvojio je klupsko prvenstvo Evrope. Osvajač je olimpijskog zlata na Olimpijskim igrama 2016. u grčko-rimskom stilu do 66 kilograma

NIKOLA KALINIĆ – košarka – SREBRNA (Rio De Žaneiro 2016)

Nikola Kalinić (Subotica, 8. novembar 1991) je srpski košarkaš. Igra na poziciji krila, a trenutno nastupa za Fenerbahče. Standardni je član reprezentacije Srbije.
Sin je bivšeg jugoslovenskog stonotenisera Zorana Kalinića. Bio je deo najuspešnije generacije u istoriji Crvene zvezde koja je uspela da osvoji triplu krunu u sezoni 2014/15.

Kalinić je profesionalni debi imao u Spartaku iz rodne Subotice. Sezonu 2010/11. je proveo u ekipi Novog Sada, da bi od 2011. do 2013. igrao za Vojvodinu Srbijagas. U julu 2013. je pristupio Radničkom iz Kragujevca za koji je odigrao jednu sezonu. Prosečno je u ABA ligi postizao 6,4 poena i 4 skoka, a u Evrokupu 10,2 poena i 3,5 skokova.

Crvena Zvezda

U julu 2014. potpisao je trogodišnji ugovor sa Crvenom zvezdom. U početku sezone je bio očigledan njegov umor, zbog reprezentativnih obaveza. Ipak kako je sezona odmicala pružao je sve bolje igre. Naročito se istakao u završnici sezone kada su na red došle odlučujuće utakmice. Pre svega u polufinalu ABA lige sa ekipom Partizana koja je odlučivala ne samo o finalisti već i o plasmanu u Evroligu. Bio je pored DŽenkinsa najzapaženiji u timu. Iako nije važio za najboljeg šutera u toj seriji od 4 utakmice imao je 10/15 šut za tri poena, a posebno je imponovalo to što je pogađao u momentima kada se utakmica lomila. U Jadranskoj ligi je beležio prosečnih 10,2 poena uz 4,1 skok i 1,5 asistencija po meču. Bio je na nivou i u Evroligi beleživši prosečno 9,2 poena, 2,4 skoka i 2 asistencije po meču. Pored toga što se sa ekipom plasirao u TOP 16 fazu Evrolige, osvojena su sva domaća takmičenja: Kup Radivoja Koraća, Jadranska liga i Prvenstvo Srbije. Time je postao deo generacije Crvene zvezde koja je ostvarila najveće uspehe u istoriji crveno-belih.
Fenerbahče
Dana 31. jula 2015. potvrđene su višenedeljne spekulacije o prelasku Nikole Kalinića u Fenerbahče. Budući da je Kalinić bio pod važećim ugovorom, Zvezda je od Fenera dobila obeštećenje u iznosu od čak milion evra, čime je ovo postao najvredniji transfer u istoriji kluba sa Malog Kalemegdana.
Reprezentacija
Sa mlađim selekcijama državnog tima 2013. godine je osvojio srebro na Mediteranskim igrama i bronzu na Univerzijadi.
Za seniorsku reprezentaciju Srbije debitovao je na Evropskom prvenstvu 2013. godine u Sloveniji. Tadašnji selektor Duda Ivković ga je uvrstio na širi spisak, što je za mnoge bilo iznenađenje. Ipak, radom i dobrim partijama uspeo je da se probije u 12 igrača koji su nastupali u Sloveniji. Iako nije bio glavna opcija u napadu, zbog odlične odbrane provodio je na parketu preko 20 minuta po meču.
Naredne godine na Svetskom prvenstvu u Španiji bio je još zapaženiji. Ušao je u prvu petorku, a naročito se istakao u utakmici osmine finala protiv Grčke kada je postigao 12 poena i imao dva spektakularna zakucavanja. Jedno od njih je izabrano za najbolje zakucavanje, kao i drugi najbolji potez čitavog prvenstva na kojem je reprezentacija Srbije osvojila srebrnu medalju. I u finalu protiv SAD je imao veoma zapaženu ulogu - za dva šutirao je perfektnih 7/7 i ukupno postigao 18 poena, tako da je uz Nemanju Bjelicu bio najefikasniji srpski igrač u tom susretu. Ostalo je upamćeno i odlično zakucavanje na asistenciju Miloša Teodosića. Šampionat je završio sa prosečnim učinkom od 7,2 poena i 1,9 skokova po meču,a imao je najbolje procente šuta za dva (76%, 19/25) i tri poena (62,5%, 5/8) u srpskom timu.

    Šetalište na Radijalnom putu, popularno prozvano Radijalac, zasigurno je najpoznatija subotička gradska odrednica. Projekt stambenih zgrada koje se i danas, nakon gotovo pola veka, nalaze s obe strane Radijalnog puta, delo je subotičkog arhitekta Karla Denegrija i njegovih kolega iz gradskog Zavoda za urbanizam. Zasigurno nema Subotičanina koji se barem jednom nije prošetao Radijalcem ili začino jednom šetnjicom od grada do Dudove šume i nazad. Kao kruna ovog šetališta, 2008. godine, podignuta je spomen česma svim olimpijcima grada Subotice. Na njoj se nalaze prepoznatljivi krugovi koji simbolizuju kontinente sveta. Pravi je spas da se utoli žeđ nakon duge šetnje po vrelim danima.  

Pozdravni govor Miodraga Mije Bardića:

    Cijenjeni sportisti, uvaženi gosti, dragi prijatelji, poštovani predstavnici medija. Zadovoljstvo je što ste večeras prisutni da zajedno podelimo ove lepe trenutke otvaranje spomen česme subotičkim olimpijcima, osvajačima medalja. Ideja je realizovana. Želja je postala stvarnost.

    Spomen česmu gradu poklanjamo u kojem sam pre 33 godine upoznao najbolju ženu, gradu u kojem su nam se rodile tri predivne ćerke, na koje sam izuzetno ponosan, Subotici gradu u kojem sam proveo svoje nalepše trenutke svoga života. Zasluge ipak pripadaju najzaslužnijim a to su sportisti koji su se izborili za odličja  na najznačajnijem svetskom sprotskom događaju, Olimpijskim igrama.

    Zahvaljujem se svim učesnicima koji su pomogli u realizaciji ove ideje. Svima vam u ime moje porodice i u moje ime veliko Hvala.

Izvor: Subotica.com